PRACA ORYGINALNA
Mchy i wątrobowce kompleksu torfowiskowo-wydmowego Żabiniec
na Wyżynie Przedborskiej (Polska środkowa)
1
Katedra Geobotaniki i Ekologii Roślin, Uniwersytet
Łódzki, ul. Banacha 12/16, 90-237, Łódź, Polska
2
Geopark Kielce – Ogród Botaniczny, ul. Jagiellońska 78, 25-734 Kielce, Polska
3
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ul. Akademicka 19, 20-033 Lublin,
Polska
4
Instytut Biologii, Biotechnologii i Ochrony Środowiska, Wydział Nauk Przyrodniczych,
Uniwersytet Śląski w Katowicach, ul. Jagiellońska 28, 40-032 Katowice, Polska
5
Pieniński Park Narodowy, ul. Jagiellońska 107B, 34-450, Krościenko nad Dunajcem,
Polska
6
Zespół Szkół w Rybnie, ul. Sportowa 24, 13-220, Rybno, Polska
7
ul. Rumiankowa 3/32, 11-041 Olsztyn, Polska
Data publikacji online: 22-12-2025
Data publikacji: 22-12-2025
Fragm. Flor. et Geobot. Pol. 2025; XXX(2): 265-276
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
The aim of the study was to assess the species diversity of mosses and liverworts within
the Żabiniec peatland and its immediate surroundings. During the research, a total of 80 moss
species (including 18 from the genus Sphagnum) and 11 liverwort species were recorded. The
dominant group comprises terrestrial taxa, with a significant proportion of hygrophilous species.
Notably, the richness of Sphagnum species is remarkable, accounting for almost half of all known
national representatives of this genus. The study area also harbours six species that are considered
threatened in Poland: Amblystegium radicale (R), Campylopus pyriformis (E), Odontoschisma
fluitans (NT), Heterogemma laxa (EN), Sphagnum fuscum (V), and Sphagnum papillosum (I).
Additionally, 37 species are under legal protection, including two that are strictly protected. These
results emphasise the high natural value of the Żabiniec peatland and highlight the need for its
conservation to ensure the integrity and proper functioning of this ecosystem.
REFERENCJE (30)
1.
BIELECKI M. 2008. Notatki florystyczne z wybranych jezior Pojezierza Świętokrzyskiego. – Fragmenta Floristica et Geobotanica Polonica 15(2): 321–323.
2.
DAVIDSON N. C. 2014. How much wetland has the world lost? Long-term and recent trends in global wetland area. – Marine and Freshwater Research 65: 934–941.
3.
GÓRSKI P., PAWLIKOWSKI P., RUSIŃSKA A., FOJCIK B., ZUBEL R., VONČINA G., KLAMA H., SMOCZYK M. & SALACHNA A. 2017. New distributional data on bryophytes of Poland and Slovakia, 9. – Steciana 21(1): 31–40.
4.
GÓRSKI P., SMOCZYK M., PAWLIKOWSKI P., VONČINA G., STEBEL A., PACIOREK T., STANIASZEK-KIK M., ROMAŃSKI M., WIADERNY A., GĄBKA M. & WIERZCHOLSKA S. 2015. New distributional data on bryophytes of Poland, 2. – Steciana 19(2): 55–65.
5.
HASSEL K., KYRKJEEIDE M. O., YOUSEFI N., PRESTØ T., STENØIEN H. K., SHAW J. A. & FLATBERG K. I. 2018. Sphagnum divinum (sp. nov.) and S. medium Limpr. and their relationship to S. magellanicum Brid. – Journal of Bryology 40(3): 197–222.
6.
IGNATOV M. S. & MILYUTINA I. A. 2007. A revision of the genus Sciuro-hypnum (Brachytheciaceae, Bryophyta) in Russia. – Arctoa 16: 63–86.
7.
ILNICKI P. 2002. Torfowiska i torf. s. 606. Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, Poznań.
8.
JABŁOŃSKA E., KOTOWSKI W. & GIERGICZNY M. 2021. Projekt strategii ochrony mokradeł w Polsce na lata 2022–2032. s. 206. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Warszawa.
9.
JAŚKOWSKI B. & SOŁTYSIK R. 2003. The origin and age of the Świętokrzyski Lake Distict. – Limnological Review 3: 101–106.
10.
KLAMA H. & GÓRSKI P. 2018. Red list of liverworts and hornworts of Poland (4th edition). – Cryptogamie, Bryologie 39(4): 415–441.
11.
KUKIEŁKA M. & PIEŃKOWSKI Ł. 2005. Walory przyrodnicze kompleksu Żabiniec. – Zeszyty Studenckiego Ruchu Naukowego Akademii Świętokrzyskiej w Kielcach 10: 35–37.
12.
MAKLES M., PAWLACZYK P. & STAŃKO R. 2014. Podręcznik najlepszych praktyk ochrony mokradeł. s. 112. Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych, Warszawa.
13.
OCHYRA R. & SZMAJDA P. 1981. La cartographie bryologique en Pologne. – W: J. SZWEYKOWSKI (red.), New perspectives in bryotaxonomy and bryogeography. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Seria Biologia 20: 105–110.
14.
OCHYRA R., ŻARNOWIEC J. & BEDNAREK-OCHYRA H. 2003. Census catalogue of Polish mosses. s. 372. Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.
15.
PIWOWARSKI B., ZUBEL R., FOJCIK B. & PACIOREK T. 2021. „Wśród Chęcińskich Wzgórz”. Przewodnik sesji terenowych XVIII Warsztatów Sekcji Briologicznej PTB, 22–26 września 2021 r., Chęciny. Chęciny – Kielce (maszynopis).
16.
PLÁŠEK V., SAWICKI J., OCHYRA R., SZCZECIŃSKA M. & KULIK T. 2015. New taxonomical arrangement of the traditionally conceived genera Orthotrichum and Ulota (Orthotrichaceae, Bryophyta). – Acta Musei Silesiae, Scientiae Naturales 64(2): 169–174.
17.
REJMENT-GROCHOWSKA I. & MICKIEWICZ J. 1962. Materiały do flory mszaków Suwalszczyzny. – Fragmenta Floristica et Geobotanica 8(1): 3–22.
18.
ROZPORZĄDZENIE Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz. U. 2014 r., poz. 1409).
19.
SOLON J., BORZYSZKOWSKI J., BIDŁASIK M., RICHLING A., BADORA K., BALON J., BRZEZIŃSKA-WÓJCIK T., CHABUDZIŃSKI Ł., DOBROWOLSKI R., GRZEGORCZYK I., JODŁOWSKI M., KISTOWSKI M., KOT R., KRĄŻ P., LECHNIO J., MACIAS A., MAJCHROWSKA A., MALINOWSKA E., MIGOŃ P., MYGA-PIĄTEK U., NITA J., PAPIŃSKA E., RODZIK J., STRZYŻ M., TERPIŁOWSKI S. & ZIAJA W. 2018. Physico-geographical mesoregions of Poland: Verification and adjustment of boundaries on the basis of contemporary spatial data. – Geographia Polonica 91(2): 143–170.
20.
STEBEL A. 2013. Distribution of Callicladium haldanianum (Bryophyta, Hypnaceae) in Poland. – Polish Botanical Journal 58(2): 593–603.
21.
STEBEL A. 2017. Torfowce Sphagnopsida Leśnego Kompleksu Promocyjnego „Lasy Środkowopomorskie” (Pomorze Zachodnie). s. 192. Nadleśnictwo Karnieszewice, Trawica.
22.
SZUMIŃSKA D., CZAPIEWSKI S. & SEWERNIAK P. 2023. Natural and anthropogenic factors influencing changes in peatland management in Poland. – Regional Environmental Change 23: 5.
23.
SZWEYKOWSKI J. 1958. Prodromus Florae Hepaticarum Poloniae. Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Wydział Matematyczno-Przyrodniczy, Prace Komisji Biologicznej 19, s. 596. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
24.
SZWEYKOWSKI J. 2006. An annotated checklist of Polish liverworst and hornworts. – W: Z. MIREK (red.), Biodiversity of Poland. 4, s. 1–114. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.
25.
TANNEBERGER F., MOEN A., BARTHELMES A., LEWIS E., MILES L., SIRIN A., TEGETMEYER C. & JOOSTEN H. 2021. Mires in Europe – regional diversity, condition and protection. – Diversity 13(8): 381.
26.
TOUW A. 2001. A taxonomic revision of the Thuidiaceae (Musci) of tropical Asia, the western Pacific, and Hawaii. – The Journal of the Hattori Botanical Laboratory 91: 1–136.
27.
WOŚ A. 1993. Regiony klimatyczne Polski w świetle częstości występowania różnych typów pogody. – Zeszyty Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN 20: 1–92.
28.
ŻARNOWIEC J. 2003. Różnorodność gatunkowa – mchy. – W: R. ANDRZEJEWSKI & A. WEIGLE (red.), Różnorodność biologiczna Polski, s. 59–65. Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, Warszawa.
29.
ŻARNOWIEC J., STEBEL A. & OCHYRA R. 2004. Threatened moss species in the Polish Carpathians in the light of a new Red list of mosses in Poland. – W: A. STEBEL & R. OCHYRA (red.), Bryological studies in the Western Carpathians, s. 9–28. Sorus, Poznań.
30.
ŻARNOWIEC J., STEBEL A. & CHMURA D. 2019. Thirty-year invasion of the alien moss Campylopus introflexus (Hedw.) Brid. in Poland (East-Central Europe). – Biological Invasions 21: 7–18.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2449-8890 |
| ISSN: | 1640-629X |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
