PRACA ORYGINALNA
Różnorodność grzybów wielkoowocnikowych na obszarach objętych
ochroną na przykładzie rezerwatu Paraszyńskie Wąwozy
(Pomorze, północno-zachodnia Polska)
1
Instytut Nauk o Morzu i Środowisku, Uniwersytet
Szczeciński, ul. Mickiewicza 16, 70-383 Szczecin, Polska
2
Szpital św. Wojciecha, Podmiot Leczniczy Copernicus, al. Jana Pawła II 50,
80-462 Gdańsk, Polska
3
Wyższa Szkoła Integracji Europejskiej w Szczecinie, ul. Mickiewicza 47, 70-385 Szczecin,
Polska
4
Centrum Biologii Molekularnej i Biotechnologii, Instytut Biologii, Laboratorium
Badań Środowiskowych w Małkocinie, Uniwersytet Szczeciński, Małkocin 37, 73-110 Stargard,
Polska
Data publikacji online: 13-12-2024
Data publikacji: 13-12-2024
Fragm. Flor. et Geobot. Pol. 2024; XXIX(2): 189-209
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
This paper presents the results of mycological studies carried out in the Paraszyńskie
Wąwozy nature reserve (Pomerania) in 2020–2022. The studies were carried out using the route
method throughout the reserve, with particular emphasis on beech forests (Luzulo pilosae-Fagetum
and Galio odorati-Fagetum). A total of 308 species of macrofungi were identified, including one
under partial protection (Inonotus obliquus) and 22 from the Red list of macrofungi in Poland.
The most interesting fungi are Entoloma placidum (a new species for the Pomeranian mycobiota),
Aleurodiscus disciformis, Gloeocystidiellum luridum and Ramaria flavobrunnescens. These are
fungi known regionally and nationally from a few locations, mostly in old forest stands under
protection.
FINANSOWANIE
Praca została
sfinansowana ze środków na badania Instytutu Nauk o Morzu i Środowisku oraz Centrum Biologii Molekularnej
i Biotechnologii Instytutu Biologii, Laboratorium Badań Środowiskowych w Małkocinie Uniwersytetu
Szczecińskiego.
REFERENCJE (80)
1.
ARONSEN A. & LÆSSØE T. 2016. The genus Mycena s. l. Fungi of Northern Europe. 5. s. 373. The Danish Mycological Society.
3.
BAS C., NOORDELOOS M. E., KUYPER T. W. & VELLINGA E. C. (red.). 1988. Flora Agaricina Neerlandica. Critical monographs on families of agarics and boleti occurring in the Netherlands. 1. s. 182. A. A. Balkema, Rotterdam.
4.
BAS C., NOORDELOOS M. E., KUYPER T. W. & VELLINGA E. C. (red.). 1990. Flora Agaricina Neerlandica. Critical monographs on families of agarics and boleti occurring in the Netherlands. 2. s. 137. A. A. Balkema, Rotterdam.
5.
BAS C., NOORDELOOS M. E., KUYPER T. W. & VELLINGA E. C. (red.). 1995. Flora Agaricina Neerlandica. Critical monographs on families of agarics and boleti occurring in the Netherlands. 3. s. 183. A. A. Balkema, Rotterdam.
6.
BAS C., NOORDELOOS M. E., KUYPER T. W. & VELLINGA E. C. (red.). 1999. Flora Agaricina Neerlandica. Critical monographs on families of agarics and boleti occurring in the Netherlands. 4. s. 200. A. A. Balkema, Rotterdam.
7.
BERNICCHIA A. & GORJÓN S. P. 2010. Corticiaceae s. l. Fungi Europaei. 12. s. 1008. Edizioni Candusso, Alassio SV.
8.
BREITENBACH F. & KRÄNZLIN F. 1984. Fungi of Switzerland. 1. Ascomycetes. s. 310. Verlag Mycologia, Luzerne.
9.
BREITENBACH F. & KRÄNZLIN F. 1986. Fungi of Switzerland. 2. Heterobasidiomycetes, Aphyllophorales, Gasteromycetes. s. 412. Verlag Mycologia, Luzerne.
10.
BREITENBACH J. & KRÄNZLIN F. 1991. Fungi of Switzerland. 3. Boletales and agarics, 1st part. s. 361. Verlag Mycologia, Lucerne.
11.
BREITENBACH J. & KRÄNZLIN F. 1995. Fungi of Switzerland. 4. Agarics, 2nd part. s. 368. Verlag Mycologia, Lucerne.
12.
BREITENBACH J. & KRÄNZLIN F. 2000. Fungi of Switzerland. 5. Agarics, 3rd part. s. 338. Verlag Mycologia, Lucerne.
13.
BRESADOLA G. 1903. Fungi polonici a cl. Viro B. Eichler lecti. – Annales Mycologici 1(1/2): 65–131.
14.
BUJAKIEWICZ A. 1979. Grzyby Babiej Góry. I. Mikoflora lasów. – Acta Mycologica 15(2): 213–294.
15.
BUJAKIEWICZ A. 1997. Fungi: Agaricales. – W: J. B. FALIŃSKI & W. MUŁENKO (red.), Cryptogamous plants in the forest communities of Białowieża National Park. Ecological Atlas (Project CRYPTO 4). – Phytocoenosis 9 (N.S.), Supplementum Cartographiae Geobotanicum 7: 304–407.
16.
BUJAKIEWICZ A. 2002. Rhodotus palmatus (Bull.: Fr.) R. Maire. – W: W. WOJEWODA (red.), Atlas of the geographical distribution of fungi in Poland. Fascicle 2, s. 95–98. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.
17.
BUJAKIEWICZ A. 2018. Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego. – W: W. MUŁENKO & J. HOLEKSA (red.), Monografie Babiogórskie. Grzyby Babiej Góry, s. 47–83. Babiogórski Park Narodowy, Wrocław – Zawoja.
18.
BUJAKIEWICZ A. & LISIEWSKA M. 1983. Mikoflora zbiorowisk roślinnych Słowińskiego Parku Narodowego. – Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią, Seria B 34: 49–77.
19.
CHMIEL M. A. 2006. Checklist of Polish larger Ascomycetes. – W: Z. MIREK (red.), Biodiversity of Poland. 8, s. 152. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.
20.
CHRISTENSEN M., HEILMANN-CLAUSEN J., WALLEYN R. & ADAMČIK S. 2004. Wood-inhabiting fungi as indicators of nature value in European beech forests. – W: M. MARCHETTI (red.), Monitoring and indicators of forest biodiversity in Europe – from ideas to operationality. – Proceedings European Forestry Institute 51: 229–237.
21.
DÄMMRICH F., GMINDER A., HARDTKE H. J., KARASCH P. & WEHR K. 2024. Datenbank der Pilze Deutschlands, Deutsche Gesellschaft für Mykologie e. V. (DGfM). http://www.pilze-deutschland.d... (dostęp: 05.03.2024).
22.
DÄMON W. & KRISAI-GREILHUBER I. 2016. Die Pilze Österreichs. Verzeichnis und Rote Liste 2016. Teil: Makromyzeten. s. 610. Österrei-chische Mykologische Gesellschaft, Wien.
23.
DOMAŃSKI S. 1962. Addimenta ad mycofloram lignicolam Reservaci Publici ad Sanctum Crucem („Góry Świętokrzyskie”) (Polonia Centralis). – Fragmenta Floristica et Geobotanica 8(4): 509–517.
24.
DOMAŃSKI S., LISIEWSKA M., MAJEWSKI T., SKIRGIEŁŁO A., TRUSZKOWSKA W. & WOJEWODA W. 1970. Mikoflora Bieszczadów Zachod-nich. IV. (Zatwarnica, 1965). – Acta Mycologica 6(1): 129–179.
25.
DOMIAN G. & SZCZEPKOWSKI A. 2023. First records of a rare polyporoid fungus, Odoria alborubescens, in Poland. – Sylwan 167(3): 161–173.
26.
FLISIŃSKA Z. 2004. Grzyby Lubelszczyzny. 2. s. 530. Lubelskie Towarzystwo Naukowe, Lublin.
27.
FRIEDRICH S. 1994. Charakterystyka socjologiczno-ekologiczna mikoflory zbiorowisk leśnych Cedyńskiego Parku Krajobrazowego. – Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Szczecinie, Rozprawy 161: 1–100.
28.
GBIF SECRETARIAT. 2023a. Entoloma placidum (Fr.) Noordel. GBIF Backbone Taxonomy. Checklist dataset. https://doi.org/10.15468/39ome... (dostęp: 22.03.2024).
29.
GBIF SECRETARIAT. 2023b. Ramaria flavobrunnescens (G.F.Atk.) Corner. GBIF Backbone Taxonomy. Checklist dataset. https://doi.org/10.15468/39ome... (dostęp: 22.03.2024).
30.
GRZESIAK B., KOCHANOWSKA M. & KOCHANOWSKI J. 2017. Macromycetes of Central European lichen Scots pine forests of the Cladonio-Pinetum Juraszek 1927 type in the “Bory Tucholskie” National Park (NW Poland). – Acta Mycologica 52(1): 1092.
31.
HOLEC J. & BERAN M. (red.). 2006. Červený seznam hub (makromycetů) České republiky. – Příroda 24: 1–282.
32.
KARASIŃSKI D. 2016. Grzyby afylloforoidalne Kaszubskiego Parku Krajobrazowego. I. Charakterystyka mykobioty. – Acta Botanica Cassubica, Monographiae 7: 1–198.
33.
KIBBY G. 2014a. The genus Russula in Great Britain with synoptic keys to species. s. 139. Geoffrey Kibby.
34.
KIBBY G. 2014b. British Milkcaps, Lactarius & Lactifluus. s. 114. Geoffrey Kibby.
35.
KIBBY G. 2016. British Boletales with keys to species. s. 79. 7th edition. Geoffrey Kibby.
36.
KNUDSEN H. & VESTERHOLT J. (red.). 2012. Funga Nordica. Agaricoid, boletoid, clavarioid, cyphelloid and gastroid genera. s. 1083. Nords-vamp, Copenhagen.
37.
KRÄNZLIN F. 2005. Fungi of Switzerland. 6. Russulaceae. s. 317. Verlag Mycologia, Luzerne.
38.
KUJAWA A., GIERCZYK B. & SNOWARSKI M. 2024. Bibliografia grzybów wielkoowocnikowych Polski. – W: M. SNOWARSKI, Atlas grzybów Polski, http://www.grzyby.pl/grzyby-ma... (dostęp: 05.03.2024).
39.
KUJAWA A., SZCZEPKOWSKI A., GIERCZYK B. & ŚLUSARCZYK T. 2018. Ile gatunków grzybów rośnie w Puszczy Białowieskiej? Wystawy grzybów źródłem nowych danych. – Sylwan 162(11): 933–949.
40.
KUJAWA A., GIERCZYK B., GRYC M. & WOŁKOWYCKI M. 2019. Grzyby Puszczy Knyszyńskiej. s. 216. Stowarzyszenie Przyjaciół Puszczy Knyszyńskiej Wielki Las, Supraśl.
41.
KUJAWSKA M. B., RUDAWSKA M., STASIŃSKA M., PIETRAS M. & LESKI T. 2021. Distribution and ecological traits of a rare and threatened fungus Hericium flagellum in Poland with the prediction of its potential occurrence in Europe. – Fungal Ecology 50: 101035.
42.
LAMBEVSKA-HRISTOVA A., BANCHEVA S., KARADELEV M. & HRISTOV G. 2020. New data on the diversity of lignicolous fungi in communities of Juniperus excelsa (Cupressaceae) in Bulgaria. – Flora Mediterranea 30: 167–183.
43.
LÆSSØE T., CHRISTENSEN M., HEILMANN-CLAUSEN J. & VESTERHOLT J. 2019. Svampe 2003–2019. – W: J. E. MOESLUND m.fl. (red.), Den Danske Rødliste. Aarhus Universitet, DCE – Nationalt Center for Miljø og Energi. http://redlist.au.dk (dostęp: 05.03.2024).
44.
LISIEWSKA M. 1966. Grzyby wyższe Wolińskiego Parku Narodowego. – Acta Mycologica 2: 25–77.
45.
LISIEWSKA M. 1974. Macromycetes of beech forests within the eastern part of the Fagus area in Europe. – Acta Mycologica 10(1): 3–72.
46.
ŁAWRYNOWICZ M. & STASIŃSKA M. 2000. Macromycetes of the Stellario-Carpinetum in the Ińsko Landscape Park (NW Poland) – monitoring studies. – Acta Mycologica 35(2): 157–182.
47.
ŁAWRYNOWICZ M. & SZKODZIK J. 1998. Macromycetes of the Kręgi Kamienne nature-archaeological reserve in the Bory Tucholskie (NW Poland). – Acta Mycologica 33(2): 327–340.
48.
ŁAWRYNOWICZ M., DZIEDZIŃSKI T. & SZKODZIK J. 2002. Macrofungi of Aceri-Tilietum and Tilio-Carpinetum in the “Dolina Rzeki Brdy” nature reserve in the Bory Tucholskie (NW Poland). – Acta Mycologica 37(1/2): 63−76.
49.
ŁUSZCZYŃSKI J. 2008. Basidiomycetes of the Góry Świętokrzyskie Mts. A checklist. s. 240. Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana Kochanowskiego, Kielce.
50.
MATUSZKIEWICZ J. M. 2007. Zespoły leśne Polski. s. 376. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
51.
MIREK Z., PIĘKOŚ-MIRKOWA H., ZAJĄC A. & ZAJĄC M. (red.). 2020. Vascular plants of Poland. An annotated checklist. s. 526. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.
52.
MOROZOVA O. V., NOORDELOOS M. E. & VILA J. 2014. Entoloma subgenus Leptonia in boreal-temperate Eurasia: towards a phylogenetic species concept. – Persoonia 32: 141–169.
53.
MUŁENKO W., MAJEWSKI T. & RUSZKIEWICZ-MICHALSKA M. (red.). 2008. A preliminary checklist of micromycetes in Poland. – W: Z. MIREK (red.), Biodiversity of Poland. 9, s. 752. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.
54.
NESPIAK A. 1960. Notatki mikologiczne z Tatr. – Fragmenta Floristica et Geobotanica 6(4): 709–724.
55.
NOORDELOOS M. E., KUYPER T. W. & VELLINGA E. C. (red.). 2001. Flora Agaricina Neerlandica. Critical monographs on families of agarics and boleti occurring in the Netherlands. 5. s. 169. A. A. Balkema, Rotterdam.
56.
NOORDELOOS M. E., KUYPER T. W. & VELLINGA E. C. (red.). 2005. Flora Agaricina Neerlandica. Critical monographs on families of agarics and boleti occurring in the Netherlands. 6. s. 227. CRC Press, Boca Raton – London – New York – Singapore.
57.
NOORDELOOS M. E., MOROZOVA O., DIMA B., RESCHKE K., JANSEN G., BRANDRUD T. E., JORDAL J. B., BENDIKSEN E. & VILA J. 2022. Entoloma s.l. Subgenera Cyanula, Leptonia, Nolanea, Trichopilus, and the /Rhombisporum clade. Fungi Europaei. 5b. s. 968. Edizionie Candusso, Alassio.
58.
PATEJUK K., BATURO-CIEŚNIEWSKA A., PUSZ W. & KACZMAREK-PIEŃCZEWSKA A. 2022. Biscogniauxia charcoal canker – a new potential threat for mid-european forests as an effect of climate change. – Forests 13(1): 89–99.
59.
RĄKOWSKI G. (red.). 2005. Rezerwaty przyrody w Polsce Północnej. s. 512. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa.
60.
ROMAGNESI H. 1996. Les Russules d’Europe et d’Afrique du Nord. Reprint of the 1985 edition. s. 1030. ARG Gantner Verlag K-G, Vaduz.
61.
ROSINGER C., SANDÉN H., MATTHEWS B., MAYER M. & GODBOLD D. 2018. Patterns in ectomycorrhizal diversity, community composition, and exploration types in European beech, pine, and spruce forests. – Forests 9: 445.
62.
ROZPORZĄDZENIE Ministra Środowiska z dn. 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów (Dz. U. 2014, poz. 1408).
63.
ROZPORZĄDZENIE Wojewody Pomorskiego z dn. 25 lipca 2001 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody „Paraszyńskie Wąwozy” (Dz. U. Woj. Pom. nr 62, poz. 685).
64.
SAŁATA B. 1972. Badania nad udziałem grzybów wyższych w lasach bukowych i jodłowych na Roztoczu Środkowym. – Acta Mycologica 8(1): 69–139.
65.
SENN-IRLET B., BIERI G. & EGLI S. 2007. Rote Liste der gefahrdeten Grosspilze der Schweiz. Umwelt-Vollzug Nr. 0718, s. 92. Hrsg. Bundesamt für Umwelt, Bern, und WSL, Birmensdorf.
66.
SKIRGIEŁŁO A., MUŁENKO W. & SADOWSKA B. (red.). 1992. Fungi. – W: J. B. FALIŃSKI & W. MUŁENKO (red.), Cryptogamous plants in the forest communities of Białowieża National Park. Check-list of cryptogamous and seminal plant species recorded during the period 1987–1991 on the permanent plot V-100 (Project CRYPTO). – Phytocoenosis 4 (N.S.), Archivum Geobotanicum 3: 23–44.
68.
STASIŃSKA M. 1999. Macromycetes in forest communities of the Ińsko Landscape Park (NW Poland). – Acta Mycologica 34(1): 125–168.
69.
STASIŃSKA M. 2011. Macrofungi of raised and transitional bogs of Pomerania. – Monographiae Botanicae 101: 1–142.
70.
STASIŃSKA M. 2012. Materiały do poznania macromycetes rezerwatu „Źródlisko Skrzypowe” (NW Polska). – Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody 31(4): 63–70.
71.
STASIŃSKA M. & SOTEK Z. 2016. New data to the knowledge of macrofungi of Wolin National Park. – Acta Mycologica 51(2): 1089.
72.
STASIŃSKA M. & SOTEK Z. 2020a. Fungi of Wolin National Park – new data on macromycetes. – Acta Mycologica 55(1): 5514.
73.
STASIŃSKA M. & SOTEK Z. 2020b. Materiały do poznania macromycetes rezerwatu przyrody „Świdwie” (NW Polska). – Badania Fizjograficzne, Seria B – Botanika 67: 21–33.
74.
STENKA Z. (red.). 2012. Program ochrony przyrody na lata 2012–2021, Nadleśnictwo Strzebielino. s. 200. Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Gdańsku. Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej, Oddział w Gdyni.
75.
ŚLUSARCZYK T. 2020. Rzadkie i zagrożone grzyby wielkoowocnikowe w wybranych rezerwatach Polski Północnej i Zachodniej. – Przegląd Przyrodniczy 31(2): 90–108.
76.
WILGA M. S. & WANTOCH-REKOWSKI M. 2019. Grzyby wielkoowocnikowe Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego. Nakładem Autorów, Gdańsk.
77.
WOJEWODA W. 1974. Macromycetes Ojcowskiego Parku Narodowego. I. Flora. – Acta Mycologica 10(2): 181–165.
78.
WOJEWODA W. 2003. Checklist of Polish larger Basidiomycetes. – W: Z. MIREK (red.), Biodiversity of Poland. 7, s. 812. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.
79.
WOJEWODA W. & ŁAWRYNOWICZ M. 2006. Red list of the macrofungi in Poland. – W: Z. MIREK, K. ZARZYCKI, W. WOJEWODA & Z. SZELĄG (red.), Red list of plants and fungi in Poland, s. 53–70. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.
80.
YURCHENKO E., WOŁKOWYCKI M., SZCZEPKOWSKI A. & ZAPORA E. 2023. New occurrences of the rare fungus Boreostereum radiatum in Poland. – Sylwan 167(10): 666–677.
| eISSN: | 2449-8890 |
| ISSN: | 1640-629X |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
